Rożniawa - Skalisko
Rożniawa
Rożniawa jest największym miastem Parku Narodowego Słowacki Kras. Leży w regionie Gemeru, w Kotlinie Rożniawskiej. Od południowej strony miasto otacza Słowacki Kras, a od północy podnóże Gór Wołowskich. Przez miasto przepływa Rožňavský potok -Drázus i rzeka Slaná.
Pierwsza pisemna wzmianka o Rożniawie pochodzi z 1291 roku. Pojawia się w akcie nadania, którym król Andrzej III nadał te ziemie arcybiskupowi ostrzyhomskiemu Ladomérowi. Miasto otrzymało nazwę Rożniawa od bardzo dochodowej kopalni: Rosnoubana (Rozsnyóbánya, Rosenau). Według tradycji pierwsze prawa miejskie nadał miastu król Ludwik Wielki w 1328 roku. W średniowieczu wydobywano tu przede wszystkim złoto i srebro, później Rożniawa stała się ważnym ośrodkiem produkcji rzemieślniczej oraz szkolnictwa. Z bogatą historią górnictwa i hutnictwa tego regionu zwiedzający mogą zapoznać się w Muzeum Górnictwa, którego ekspozycje znajdują się w kilku budynkach.
Centrum tego największego i najważniejszego miasta północnego Gemeru jest duży kwadratowy rynek z unikatowymi budynkami, które zachowały się tu od kilku wieków. Dominantą rynku jest mierząca 38 metrów wieża miejska z drewnianym dachem gontowym, którą wzniesiono w 1643 roku w związku z zagrożeniem najazdem tureckim.
W mieście znajduje się wiele innych zabytków wartych nie tylko wzmianki. Jeżeli ktoś chce wypełnić wolny czas i zdobyć ciekawe informacje historyczne, to polecamy takie miejsca jak: wieża strażnicza, zabytkowy dawny ratusz miejski, obecny ratusz miejski, pomnik hrabiny Františky Andrássyovej, kościół św. Franciszka Ksawerego, katedrę Wniebowzięcia Maryi Panny, kościół i klasztor franciszkanów – kościół św. Anny, kościół ewangelicki, świątynię kościoła reformowanego, klasztor szarytek, siedzibę Urzędu Górniczego lub mennicę Rakoczego, rezydencję biskupów, plebanię rzymskokatolicką, Stary Szpital.
Na rynek można dojechać trzema ulicami lub dotrzeć pieszo trzema uliczkami. W Rożniawie co roku odbywa się mnóstwo wydarzeń kulturalnych, sportowych i integracyjnych. W budynku zabytkowego ratusza mieści się Centrum Informacji Turystycznej, gdzie można dowiedzieć się kiedy są czynne nie tylko atrakcje miasta, ale również całego regionu. Zabytkową starówkę miasta można poznać spacerując po niej lub podziwiając ją z góry, z widokowej wieży strażniczej.
Góra Skalisko
Skalisko (1 293 m n.p.m.) jest drugim pod względem wysokości szczytem Gór Wołowskich. Znajduje się w zachodniej części tego pasma w powiecie gelnickim i rożniawskim, między miastem Rożniawą a miejscowością Betliar. Na dawnych mapach szczyt ten był oznaczony jako Baracká lub Baračka. Podczas II wojny światowej Skalisko należało do Węgier i było ich najwyższą górą.
Cały grzbiet Skaliska należy do pietra kosodrzewiny. Góra i jej otoczenie obfitują we florę i faunę leśną, łąkową oraz skalną. Okoliczne lasy i rozległe łąki są pełne owoców leśnych, grzybów oraz różnych roślin leczniczych i objętych ochroną. Widok ze Skaliska jest jednym z najpiękniejszych i najbardziej cenionych na Słowacji. 10 metrowy ostaniec skalny na szczycie pozwala z każdej strony zobaczyć na górzystą część wschodniej Słowacji.
Niedaleko Skaliska, jakieś 15 minut zielonym szlakiem w kierunku miejscowości Čučma, znajduje się schronisko „Chata pod Volovcom”. Oferuje ono noclegi i posiłki dla turystów.
Góry Wołowskie
Góry Wołowskie to pasmo górskie na wschodzie Słowacji, o powierzchni całkowitej około 1330 km2. Ich najwyższy szczyt Zlatý stôl mierzy 1 322,4 m n.p.m. Od północy graniczą ze Słowackim Rajem, Kotliną Hornadzką, od wschodu z Kotliną Koszycką, od południa ze Słowackim Krasem, a od zachodu z Muránską planiną. Większa część tego pasma jest zalesiona. Przeważają tu świerki oraz jodły, lasy bukowe i dębowe porastają południowe krańce pasma,
Znajdują się tu takie obszary chronione jak: rezerwat przyrody o znaczeniu narodowym Červené skaly, rezerwat przyrody o znaczeniu narodowym Galmuská tisina, rezerwat przyrody o znaczeniu narodowym Kloptáň, rezerwat przyrody Polianske rašelinisko (torfowisko), obszar specjalnej ochrony ptaków Góry Wołowskie, pomnik przyrody Farská skala i pomnik przyrody Závadské skalky. Góry Wołowskie dzielą się na siedem masywów: Havranie vrchy, Knola, Zlatý stôl, Hnilické vrchy, Pipitka, Kojšovská hoľa i Holička.
Przez Kamenną dolinę przepływa Kamenný potok, który pokonując różnicę wysokości tworzy 12 metrowy wodospad nazywany Šikľavá skala. Na północnym podnóżu Vysokého vrchu (824 m n.p.m.) jest znana jaskinia Šarkanova diera.
Góry Wołowskie mają co zaoferować turystom przez cały rok. Warto wspomnieć o terenie rekreacyjnym Palcmanská Maša, położonym w ich północno-zachodniej części, uzdrowisku Štós, Bukoveckej priehrade (zaporze) lub zbiorniku wodnym Ružín, znajdującym się na północno-wschodnim końcu tego pasma. Sporty zimowe można uprawiać w ośrodkach Jahodná i Plejsy.
Route description
Trasa zaczyna się przy dominancie miasta Rożniawy. W centrum miasta koło Strážnej veži (Wieży Strażniczej). Należy ją minąć po prawej stronie, jadąc wciąż prosto. Wyjechać z centrum przez skrzyżowanie i jechać prosto wzdłuż rzeki.
Za miastem przejeżdża się koło stawów. Kawałek za nimi jest skręt do lasów miejskich. Należy skręcić w prawo. Betonowa droga prowadzi długim podjazdem w góry. Należy trzymać się niebieskiego szlaku turystycznego.
Jadąc betonową drogą pokonuje się większą część podjazdu. Koło szlabanu trzeba skręcić w prawo, a potem przejechać przez potok. Dalej już jedzie się stokówką, którą prowadzi niebieski szlak. Tuż pod grzbietem, jak zobaczyliśmy na trasie, jest bardzo dużo powalonych drzew, co nieco utrudnia trzymanie się niebieskiego szlaku turystycznego. Na szczęście na grzbiet prowadzi wiele dróg i nie ma problemu, by ostanie metry podjazdu pokonać którąkolwiek z licznych stokówek, które tamtędy prowadzą.
Na grzbiecie należy jechać dalej czerwonym szlakiem turystycznym w kierunku Skaliska. Na trasie jest jeszcze kilka podjazdów i zjazdów. My jechaliśmy tą trasą po silnym wietrze, więc drogę utrudniały nam powalone drzewa. Droga jest jednak ciekawa i co chwilę zmienia swój charakter. Na pewno się spodoba. Na ile jest to możliwe należy starać się trzymać się czerwonego szlaku.
Góra Skalisko to nagroda za niemal nieprzerwane 20 km podjazdu. Stąd nie trzeba się nigdzie spieszyć. Dalsza droga to wyłącznie zjazd, więc prędkość ograniczają tylko zdolności rowerzysty. I z powrotem na drogę! Ze Skaliska prowadzi piękny trail, który po paru kilometrach łączy się z żółtym szlakiem turystycznym (stokówką). Trail zaczyna się tuż pod szczytem i prowadzi w kierunku Rożniawy.
Trail łączy się ze stokówką, którą prowadzi żółty szlak turystyczny. Stąd można się już puścić żółtym szlakiem w dół, szeroką drogą w dobrze czytelnym terenie. Jedyne, na co trzeba uważać, to zwierzęta, nikt z pewnością nie chce, by przecięły mu drogę. Długi zjazd prowadzi do starego ośrodka wypoczynkowego, skąd wiedzie betonowa droga, którą jechaliśmy na początku. Uwaga na rampy, które blokują drogę na całej szerokości.
Po wytrzęsieniu na wertepach i owianiu wiatrem dojeżdża się do Rożniawy i choć, być może w pierwszej połowie wydaje się, że podjazd nigdy się nie skończy, to po zjeździe ze Skaliska z pewnością każdy powie, że się opłaciło! :)
