Klasztor w Lelesie

Prepozytura norbertanów w Lelesie, pod wezwaniem św. Krzyża, została założona przez biskupa vácovskiego Bolesława w latach 1188-1212. Pierwotny budynek został mocno uszkodzony lub zniszczony podczas najazdu Tatarów, lecz wkrótce potem odbudowano go. W XIV i XV wieku obiekt stopniowo rozbudowywano, a w 1533 roku został ufortyfikowany. W latach 1623-1639 dobudowano do niego wieżę nad portalem wejściowym. W 1896 przeprowadzono jeszcze remont konwentu, ale po roku 1950 został on bez żadnego poszanowania dla przeszłości zaadaptowany na szkołę. Kościół Znalezienia Krzyża Świętego, zbudowany w latach 1315-1366, tworzy południowe skrzydło klasztoru. Budynek został w XVII-XVIII wieku zbarokizowany, a w 1892 roku przeprowadzono jego remont. Częścią klasztoru jest kaplica św. Michała, zbudowana równocześnie z kościołem w drugiej połowie XII wieku, a potem w XIV wieku ozdobiona gotyckimi freskami. W okresie reformacji, w 1556 roku, zniszczono gotyckie sklepienia i okna. Uszkodzone zostały też malowidła, ale dzięki staraniom norbertanów wnętrze kaplicy z cennymi freskami udało się odrestaurować.